تفاوت پودر کربنات کلسیم و اکسید کلسیم

کربنات کلسیم و اکسید کلسیم مواد خامی هستند که به عنوان ماده اولیه در بسیاری از صنایع کاربرد دارند. کربنات کلسیم با فرمول شیمیایی CaCO3 تشکیل دهنده ۴ درصد از کل پوسته زمین است. در حالی که اکسید کلسیم با فرمول شیمیایی CaO در طبیعت وجود ندارد. در این مقاله ضمن معرفی این دو ماده اولیه به بررسی تفاوت‌ها، شباهت‌ها و کاربردهای آن‌ها خواهیم پرداخت.

کربنات کلسیم چیست ؟

کربنات کلسیم ماده‌ای معدنی و جامد با فرمول شیمیایی CaCO3 است. کلسیم کربنات یکی از فراوان‌ترین مواد معدنی موجود در طبیعت است. این ماده سفید رنگ به طور طبیعی در سنگ آهک، گچ و مرمر وجود دارد. ذرات تشکیل دهنده کربنات کلسیم به شکل کریستال‌های شش ضلعی هستند. این ماده طبیعی با استفاده از خرد کردن و آسیاب نمودن سنگ‌های گچ، آهک و مرمر در کارخانجات تولید می‌شود. نوع دیگری از پودر کربنات کلسیم نیز وجود دارد که به صورت مصنوعی و توسط فرآیندهای شیمیایی تولید می‌شود. این نوع کربنات کلسیم را کربنات کلسیم رسوبی می‌نامند. کربنات کلسیم رسوبی نسبت به کربنات کلسیم طبیعی فرآیند تولید سخت‌تری دارد. بنابراین گران‌تر است. مزیت کربنات کلسیم مصنوعی نسبت به نوع طبیعی درجه خلوص بیشتر و کیفیت بالای آن است.

وزن مولکولی کربنات کلسیم ۱۰۰.۰۸۶۹ گرم بر مول است. دمای ذوب آن ۱۳۳۹ درجه سانتی گراد و چگالی آن ۲.۷۱۱ گرم بر سانتی متر مکعب است.

عناصر کلسیم و اکسیژن عناصر مشترک سازنده کربنات کلسیم و اکسید کلسیم هستند.

اکسید کلسیم چیست ؟

پس از معرفی کربنات کلسیم، به پاسخ به این پرسش خواهیم پرداخت: اکسید کلسیم چیست؟

اکسید کلسیم یک ترکیب معدنی با فرمول شیمیایی CaO است.  به این ماده معدنی آهک زنده یا آهک سوخته نیز می‌گویند. اکسید کلسیم را می‌توان به عنوان یک ترکیب سفید، بدون بو، سوزاننده، قلیایی و کریستالی توصیف کرد. این ماده در طبیعت یافت نمی‌شود. در عوض با تجزیه حرارتی سنگ آهک یا صدف‌های حاوی کربنات کلسیم در کوره آهک ساخته می‌شود. در این فرآیند آماده سازی، واکنش دهنده‌ها تا دمای بالای 625 درجه سانتیگراد گرم می‌شوند. این عملیات حرارتی کلسیناسیون نامیده می‌شود. در این فرآیند دی اکسید کربن مولکولی را آزاد می‌کند که آهک زنده را به جا می‌گذارد. آهک زنده پایدار نیست. بنابراین پس از سرد شدن می‌تواند خود به خود با دی‌اکسیدکربن واکنش داده و پس از مدت زمان کافی دوباره به کربنات کلسیم تبدیل شود. بنابراین باید با آب ترکیب شود تا به صورت گچ آهک یا ملات آهک در بیاید. دمای ذوب اکسید کلسیم ۲۶۱۳ درجه سانتی گراد است. وزن مولکولی آن ۵۶.۰۷۷۴ گرم بر مول و چگالی آن ۳.۳۴ سانتی متر مکعب است.

تفاوت و شباهت کربنات کلسیم و اکسید کلسیم

مهم‌ترین تفاوت و شباهت کربنات کلسیم و اکسید کلسیم عبارتند از:

• اولین تفاوت این دو ماده معدنی در فرمول شیمیایی آن‌هاست. کربنات کلسیم دارای فرمول شیمیایی CaCO3 است. در حالی که اکسید کلسیم یک ترکیب معدنی با فرمول شیمیایی CaO است.
• دومین و اصلی‌ترین تفاوت آن ها در این است که کربنات کلسیم پس از حرارت دادن به دماهای بالا تجزیه می‌شود. در حالی که اکسید کلسیم نسبت به عملیات حرارتی بسیار پایدار است.
• سومین تفاوت ، در شیوه تولید آن‌هاست. کربنات کلسیم عمدتا در طبیعت تولید می‌شود. در حالی که اکسید کلسیم با واکنش‌های شیمیایی و با استفاده از کربنات کلسیم تولید می‌گردد.
• چهارمین تفاوت این دو ماده معدنی در میزان پایداری و مقاومت آن‌هاست. کربنات کلسیم ماده‌ای پایدار و مقاوم است. به همین دلیل در صنایع ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حالی که اکسید کلسیم ماده‌ای ناپایدار است که با تماس با آب و جذب رطوبت دچار تغییرات شیمیایی می‌شود.
• مهم‌ترین شباهت کلسیم اکسید و کربنات کلسیم در به کار رفتن عناصر کلسیم و اکسیژن در آن‌هاست.
• خاصیت قلیایی دیگر شباهت مهم کلسیم اکسید و کربنات کلسیم به شمار می‌رود.
• مطلب پیشنهادی: تفاوت پودر کربنات کلسیم و سدیم

موارد مصرف کربنات کلسیم و اکسید کلسیم

موارد مصرف کربنات کلسیم و اکسید کلسیم در برخی موارد مشابه و در برخی دیگر با یکدیگر متفاوت هستند.

موارد مصرف اکسید کلسیم عبارتند از:

• در ساخت چینی و شیشه
• در تصفیه شکر
• در تهیه پودر سفید کننده
• در نرم کننده‌های آب
• در ملات و سیمان
• در کشاورزی برای تصفیه خاک‌های اسیدی

عمده‌ترین موارد مصرف کربنات کلسیم عبارتند از:

• در ساختمان سازی و تولید بتن
• در صنعت کاشی و سرامیک
• در کاغذسازی
• در صنایع غذایی
• در تولید پلاستیک و پلیمر
• در تولید لوازم آرایشی بهداشتی

خرید پودر کربنات کلسیم

خرید پودر کربنات کلسیم اغلب به صورت عمده انجام می‌شود. برای خرید پودر کربنات کلسیم مورد نیاز خود می‌توانید به وب سایت الوان پودر مراجعه کنید. الوان پودر عرضه کننده انواع کربنات کلسیم طبیعی و مصنوعی در مش‌های متفاوت است.

نتیجه گیری

این دو ماده معدنی از ترکیبات معدنی مهم فلز کلسیم هستند. تفاوت اصلی بین آن ها  در رفتار آن‌ها در برخورد با حرارت است. در حالی که اکسید کلسیم نسبت به عملیات حرارتی بسیار پایدار است، کربنات کلسیم در حرارت‌های بالا تجزیه می‌شود. هر دوی این مواد معدنی در صنایع مختلف کاربردهای متعددی دارند.