تفاوت سنگ مرمر و کربنات کلسیم

سنگ مرمر یک سنگ دگرگونی است. سنگ مرمر زمانی تشکیل می‌شود که سنگ آهک رسوبی توسط فرآیندهای طبیعی سنگ سازی گرم و فشرده می‌شود تا ذرات آن به کریستال تبدیل شوند. اگر از نزدیک به یک سنگ آهک نگاه کنید، معمولاً می‌توانید قطعات فسیلی را ببینید که توسط یک ماتریس کلسیتی در کنار هم قرار گرفته‌اند. 50 درصد از سنگ آهک از ماده‌ای با نام کربنات کلسیم تشکیل شده. در این مقاله به بررسی تفاوت سنگ مرمر و کربنات کلسیم می‌پردازیم.

آشنایی با مرمر و کربنات کلسیم

آشنایی با مرمر و کربنات کلسیم پیش زمینه‌ای برای درک تفاوت و شباهت آن‌هاست.

شما هرگز عنصر کلسیم را به تنهایی در طبیعت پیدا نخواهید کرد. در عوض، عنصر کلسیم در ترکیبات مختلف وجود دارد. این ترکیبات کلسیمی «نمک‌های کلسیم» نامیده می‌شوند. یکی از رایج‌ترین نمک‌های کلسیم کربنات کلسیم است که در سنگ‌هایی مانند مرمر و سنگ آهک یافت می‌شود.

سنگ آهک از سنگ مرمر متخلخل‌تر است. زیرا سوراخ‌های کوچکی بین قطعات فسیلی آن وجود دارد. سنگ مرمر معمولاً به رنگ روشن است و از بلورهای کلسیت تشکیل شده است که مانند قطعات یک پازل به هم قفل شده‌اند. سنگ مرمر ممکن است حاوی رگه‌های رنگی باشد که شامل مواد معدنی غیر کلسیتی است. سنگ مرمر در ساختمان سازی در سراسر جهان بسیار پرکاربرد است. 

کربنات کلسیم حاوی عنصر کلسیم است که با عناصر کربن و اکسیژن پیوند دارد. کربنات کلسیم یکی از فراوان‌ترین و پرکاربردترین مواد خام در طبیعت است.

سنگ مرمر و کربنات کلسیم به علت فراوانی در نقاط مختلف کره زمین، از قیمت مناسبی برخوردارند. بنابراین مواد اولیه‌‌ای ارزان قیمت به شمار می‌روند.

برخی از مهم‌ترین کاربردهای کربنات کلسیم در صنایع زیر است:

• صنعت کشاورزی
• صنعت غذا و دارو
• صنعت تولید پلاستیک و پلیمر
• صنعت ساختمان سازی
• صنعت لاستیک سازی

تولید کربنات کلسیم از مرمر

کربنات کلسیم خالص را می‌توان از سنگ مرمر تولید کرد یا با عبور دی اکسید کربن به محلول هیدروکسید کلسیم تهیه کرد. تولید کربنات کلسیم از مرمر بسیار به صرفه و نسبتا آسان است. برای این کار ابتدا معادن با کیفیت سنگ مرمر شناسایی می‌شود. سپس سنگ معدن از این معادن استخراج شده و به کارخانجات تولید کربنات کلسیم منتقل می‌شود. در این کارخانجات ناخالصی‌های سنگ مرمر جدا شده تا تنها کلسیت که ماده اصلی سازنده سنگ مرمر است باقی بماند. سپس کانی کلسیت خرد و آسیاب شده تا پودر کربنات کلسیم با ذرات کوچک حاصل شود. سنگ مرمر و کربنات کلسیم در صنعت از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند. تا جایی که تصور زندگی امروزی بدون آن‌ها تقریبا غیر ممکن است!

تفاوت مرمر از کربنات کلسیم

کربنات کلسیم یکی از مفیدترین و همه کاره ترین مواد شناخته شده برای بشر است. یکی از نمونه‌های ساده کربنات کلسیم، گچ است که بیش از 10000 سال است که به عنوان ابزار نوشتن استفاده می‌شود. کربنات کلسیم در سنگ‌های آهک، گچ و مرمر وجود دارد. ساختار شیمیایی این سنگ‌ها تقریبا مشابه است  اما در ساختار فیزیکی آن‌ها با هم تفاوت دارند. سنگ مرمر ساختار کریستالی سختی دارد در حالی که گچ دارای بافتی نرم است. سنگ آهک نیز یک سنگ رسوبی است که می تواند به دو صورت کریستالی و بی شکل وجود داشته باشد. اصلی‌ترین تفاوت مرمر از کربنات کلسیم در میزان خلوص آن‌هاست. کربنات کلسیم کلسیت خالص است. در حالی که در سنگ مرمر  علاوه بر کلسیت مواد دیگری از جمله کانی‌های رس، گرافیت، میکا و اکسید آهن نیز وجود دارد. کاربرد سنگ مرمر و کربنات کلسیم نیز متفاوت است. سنگ‌های مرمر عمدتاً برای ساختمان‌ها و بناهای تاریخی، دکوراسیون داخلی،  و مجسمه‌ها استفاده می‌شوند. رنگ بندی متنوع و زیبایی ظاهر مهم‌ترین ویژگی آنهاست. استفاده از مرمر در ساختمان‌ها به دلیل مقاومت در برابر سایش، که تابعی از پیوستگی بین دانه‌ها و همچنین سختی مواد معدنی است انجام می‌شود.  کاربرد کربنات کلسیم نسبت به سنگ مرمر گستردگی بیشتری دارد. برای مثال کربنات کلسیم پرمصرف‌ترین ماده معدنی در صنایع کاغذ، پلاستیک، رنگ و پوشش است. هم به عنوان پرکننده – و هم به دلیل رنگ سفید خاص خود – به عنوان رنگدانه پوشش.

شباهت مرمر و کربنات کلسیم

مهم‌ترین شباهت مرمر و کربنات کلسیم در فرمول شیمیایی آن‌هاست. فرمول شیمیایی سنگ مرمر و کربنات کلسیم تقریبا یکسان است. با این تفاوت که سنگ مرمر کربنات کلسیم خالص نیست و در ترکیب آن ناخالصی‌هایی نیز وجود دارد. در حقیقت سنگ مرمر کربنات کلسیم دار یک سنگ کریستالی درشت و دگرگونی است. این سنگ هنگام تبلور مجدد گچ یا سنگ آهک در شرایط دما و فشار بالا تشکیل می‌شود. دیگر شباهت این دو ماده وجود آن‌ها در طبیعت است. با این وجود امکان ساخت مصنوعی مرمر و پودر کربنات کلسیم به صورت مصنوعی و در کارخانجات نیز وجود دارد.